هم خانواده کلمه عصر؛ معاصر و اعصار است.
واژه عصر از واژگان بسیار پر کاربرد در زبان و ادبیات فارسی است که در چند مفهوم و معنی به کار برده می شود. واژه عصر واژه ای عربی است، که معادل آن در زبان فارسی زمان و عهد است و به معنی فشار دادن نیز هست.
واژه عصر نام یکی از سوره های قرآن مجید است که با آیه کوتاه والعصر یعنی ؛قسم به عصر شروع می شود. همچنین به شیره گرفتن میوه هم عصر گویند.
عصر به بعد از ظهر و قبل از غروب آفتاب نیز اطلاق می شود. واژه عصر به ادوار تاریخی که بر اساس تکامل تمدن بشر تقسیم شده گفته می شود.
مترادف های این واژه عبارتند از ؛ زمان، وقت، دوره، زمانه، بعد از ظهر ،افشردن، فشار، فشردن، عهد، دور ، پسین ، روزگار و پسینگاه می باشد.
فرهنگ معین واژه عصر را به معنی دوره، غروب ، زمان، روزگار و هر یک از قسمت های دوره تاریخ تمدن بشریت و سوره مکی صد و سیزده قرآن کریم است. همچنین این واژه در لغت نامه دهخدا به معنی به دست خود فشردن چیزی، فشار دادن، فشار دادن زیتون و انگور و شیره کردن، آخر روز، هنگام غروب و آخر روز تا وقت سرخ شدن خورشید است
همچنین به معنی بامداد، شبانگاه، دهر، روزگار و زمانه می باشد. در فرهنگ عمید نیز واژه عصر را به معنی آخر روز تا وقت غروب خورشید، روزگار، دهر و سوره ای از سوره های مبارکه قرآن ، فشردن، فشردن میوه ای برای گرفتن شیره آن آورده است. فرهنگ واژه های فارسی سره نیز این واژه را به معنی روزگار، پسین و ایوار آورده است.