هم خانواده کلمه عالم؛ آفاق، آفرینش، جهان، دنیا، فلک، کیهان، گردون، گیتی، خردمند، دانا، دانشمند، دانشور، علیم، فاضل، فرزانه، فرهیخته، محقق، ملا است. عالم صفت است و به معنی دانا و دانشمند است، یعنی کسی که دارای دانش و خرد است. در احادیث عالم به کسی می گویند که کردارش، گفتارش را تصدیق کند.
عالم و جمع آن علما برای دانشمندان و دانشوران مسلمان که در یک یا چند زمینه از علوم اسلامی نظیر فقه، علم حدیث و تفسیر دانش آموخته و متخصص هستند به کار می رود.
در طول تاریخ اسلام بخصوص تا پیش از سده معاصر، به تدریج علما به صنفی از مسلمانان تبدیل شدند که فعالیت ها و مشاغلی نظیر وعظ، امام جماعت، قضاوت، فتوا و مرجعیت به آنها اختصاص یافت و احیانا با پوشیدن لباسی خاص نظیر عبا و عمامه از دیگران متمایز می شده اند. کلمه عالم ریشه آن عربی است برابر پارسی آن جهان، دانشمند، سپهر گردون، کیهان و گیتی است.
عالم به معنای عام عبارت است از تمام آنچه در زمان و مکان وجود دارد. یا مجموع اجسام طبیعی اعم از زمین و آسمان است یا غیر از خدا تمام موجودات است، چه حادث چه قدیم.
عالم را روی دختران اسم می گذارند.
مترادف کلمه عالم؛ خردمند، دانا، دانشمند، دانشور، علیم، فاضل، فرزانه، فرهیخته و محقق است. متضاد کلمه عالم جاهل است.
عالم صفت است و نمادی برای بزرگی است. عالم در فرهنگ لغت دهخدا به معنی کلیه مخلوقات است. بعضی می گویند آنچه در بطن فلک است و هر صنفی از اصناف خلق.
کلمه عالم در اصطلاح فلسفه عبارت از ماسوی الله است یعنی جهان و آنچه آسمان محیط به آن است.
عالم در فرهنگ عمید: دنیا و آنچه در آن است، جهان، گیتی
عالم در فرهنگ فارسی هوشیار: کسی که او را دانش باشد، مقابل جاهل قرار دارد.
علم و دانش مخالف جهل و نادانی است و کسی که دارای علم و دانش باشد به او عالم گفته می شود.
در روایت وارد شده است؛ خواب عالم (کسی که معرفت به نفس و معرفت به خلق دارد) عبادت است؛ بنابراین کسی که دارای چنین خصوصیت و ویژگی باشد و صاحب علم و دانش باشد به او عالم گفته می شود.
در روایت از پیامبر اسلام (ص) آمده است که فرمودند: یا علی خواب عالم از عبادت عابد برتر است، یا علی دو رکعت نمازی که عالم می خواند از هزار رکعتی که عابد می خواند برتر است.
عالم در فرهنگ فارسی آزاد: عالم، دانشمند، دارای علم و احاطه عمیق
عالم در فرهنگ فارسی معین:1-دنیا، هستی 2-موجودات 3-نمادی برای بزرگی، عظمت 4-حیطه، محدوده 5-حالت، وضعیت 6-هر کدام از دو جهان فانی و باقی، هرکدام از دنیا و آخرت
مطالب پیشنهادی :
هم خانواده و مترادف کلمه ناظم چیست؟
هم خانواده و مترادف کلمه جامع چیست؟