هم خانواده کلمه تنبیه؛ متنبه، تنبه و تنبیهات است.
واژه تنبیه مصدری است عربی که به معنی توبیخ کردن وگوشمالی کردن است. معادل فارسی این واژه گوشمالی است که روشی است برای افرادی که وظیفه خود را به درستی انجام نمی دهند.
مقابل تنبیه واژه تشویق است که یکی از حالت های تربیتی است که با استفاده از آن جامعه سعی در اصلاح وتریقت افراد را دارد. تنبیه نوعی اعمال فشار و یا محرومیت از برخی منافع است که فرد تخطی کننده را مجبور به رعایت نظم خواهد کرد.
مترادف های این واژه شاناز کلماتی چون؛ تادیب، تعذیب، جزا، عقاب، سیاست، تعزیر و توبیخ، مجازات، گوشمالی و نقس است که متضاد این واژه برابر است با تشویق کردن می باشد.
فرهنگ معین نیز در معنی این واژه به؛ مجازات کردن و آگاه کردن پرداخته است. لغت نامه دهخدا نیز در معنی این واژه کلماتی چون؛ بیدار کردن، واقف کردن بر چیزی، آگاهانیدن و هوشیار کردن اشاره کرده است. فرهنگ عمید نیز معنی این واژه را به معنی؛ آگاه کردن کسی به امری، هوشیار ساختن، مجازاتی که به منظور اصلاح و تربیت باشد، است. فرهنگ واژه های فارسی سره نیز به گوشمالی و فرهنگ واژه های فارسی هوشیار به هوشیار کردن و آگاه کردن در معنی واژه تنبیه آورده است.
مطالب پیشنهادی: